Wydatki przedsiębiorcy na psychoterapeutę w kosztach uzyskania przychodu – zmiana stanowiska?
Dość znana jest interpretacja z 5 grudnia 2022 r. sygn. 0115-KDIT3.4011.728.2022.1.JS, w której DKIS odmówił prawnikowi zaliczenia do kosztów uzyskania przychodu wydatków na psychoterapię.
Organ w tej interpretacji wskazał, że są to wydatki na „[..] własne potrzeby osobiste, których wymaga stan Pana zdrowia (jeśli nie radzi sobie Pan ze stresem), niezależnie od tego czy prowadzi Pan działalność gospodarczą.”. W związku z uznaniem tego wydatku za wydatek osobisty organ wskazał na brak jego związku z działalnością gospodarczą, a tym samym odmówił zaliczenia wydatków na psychoterapię do kosztów uzyskania przychodu.
Inne stanowisko organ podatkowy zajął w interpretacji indywidualnej z 22 kwietnia 2024 r. sygn. 0113-KDIPT2-1.4011.148.2024.2.HJ w odniesieniu do wydatków na psychoterapię dla ratownika medycznego.
Ratownik medyczny prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą wskazał, że ponosi wydatki na psychoterapię ze względu na stres spowodowany m.in. częstym kontaktem ze śmiercią i cierpieniem ludzi. Zdaniem wnioskodawcy wydatki na psychoterapię należy uznać za koszty uzyskania przychodu ze względu na to, że mają one na celu zapobieżenie wypaleniu zawodowego oraz powstania zespołu stresu pourazowego, co z kolei ma przekładać się na zmniejszenie absencji w wykonywaniu świadczeń, czyli de facto na wysokość osiąganych przychodów.
Dyrektor KIS przyznał mu rację uznając, że „Z opisu sprawy wynika, że ponoszone wydatki na sesje u psychoterapeuty mają związek z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą, gdyż są ponoszone w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów oraz pozostają w związku z prowadzoną przez Pana działalnością gospodarczą. Regularnie odbywane sesje u psychoterapeuty przeciwdziałają ryzyku wypalenia zawodowego i powstania zespołu stresu pourazowego. Zapobiegają także absencji w pracy z w powodu choroby, co wiąże się bezpośrednio z osiąganiem, zachowaniem i zabezpieczeniem źródła przychodów jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza.”.
Motyw ponoszenia wydatków jest podobny w obu interpretacjach – ponoszone są w celu redukcji stresu wywołanego wykonywaniem czynności służących wykonywaniu działalności gospodarczej i finalnie mają wpływać na dalsze efektywne wykonywanie tej działalności.
Trzeba przyznać, że stres związany z pracą przy ratowaniu ludzkiego życia może być większy niż stres związany z pracą prawnika, jednak sam poziom stresu (raczej niemożliwy do oceny dla organu podatkowego, tym bardziej przy różnej indywidualnej odporności na stres konkretnych osób) nie powinien wpływać na możliwość lub brak możliwości rozpoznania kosztów uzyskania przychodu.
Prawnik mógłby zatem mówiąc do ratownika medycznego powtórzyć za Kazikiem Staszewskim „Twój ból jest lepszy niż mój”.
Więc jeśli organ nie wydaje interpretacji na podstawie poziomu stresu, to chyba mamy do czynienia ze zmianą stanowiska DKIS.
Psychoterapia dla…psychoterapeuty
Dyrektor KIS uznał także zasadność zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na psychoterapię dla psychoterapeuty. Wnioskodawczyni w interpretacji indywidualnej z 17 listopada 2021 r. sygn. 0115-KDIT3.4011.774.2021.2.KP wskazała, że odbycie psychoterapii u akredytowanego terapeuty jest niezbędne do uzyskania certyfikatu zawodowego. Natomiast samo zdobycie certyfikatu ma przełożyć się na zwiększenie liczby pacjentów i podniesienie cen świadczonych usług. Trzeba więc przyznać słuszność organowi, który zauważył w tym przypadku związek wydatków na psychoterapię z osiąganiem przychodów.
Tożsame stanowisko organ zajął także identycznym stanie faktycznym w interpretacji indywidualnej z 31 października 2023 r. sygn. 0115-KDIT3.4011.580.2023.3.AD.
Psychoterapia a ulga rehabilitacyjna
Przy okazji warto wspomnieć, że wydatki związane z wizytami u psychoterapeuty mogą podlegać odliczeniu w ramach ulgi rehabilitacyjnej jako zabiegi rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 6 ustawy o PIT.
Dyrektor KIS zaaprobował powyższe m.in. w interpretacji indywidualnej z 2 marca 2022 r. sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.1142.2021.2.SR.
