Ulga na zabytki wyłącznie dla właściciela
Z ulgi na zabytki skorzysta wyłącznie właściciel zabytkowego lokalu, podatnik, któremu przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu niestety z ulgi nie może skorzystać.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 26hb ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT, podatnik może odliczyć od podstawy obliczenia podatku, m.in. wydatki poniesione w roku podatkowym na wpłaty na fundusz remontowy wspólnoty mieszkaniowej lub spółdzielni mieszkaniowej utworzony, zgodnie z odrębnymi przepisami, dla zabytku nieruchomego wpisanego do rejestru zabytków lub znajdującego się w ewidencji zabytków. Ust. 2 precyzuje natomiast, że odliczenie przysługuje podatnikowi, jeżeli w momencie poniesienia wydatku jest właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego.
W ocenie Dyrektora KIS, dopiero ustanowienie prawa odrębnej własności lokalu mieszkalnego powoduje, że osoba, której przysługuje to prawo, uzyskuje pełnię uprawnień właścicielskich do lokalu mieszkalnego oraz prawo do udziału w związanej z tym lokalem nieruchomości gruntowej i części wspólnych budynku, w którym znajduje się lokal mieszkalny. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 11 stycznia 2024 r., nr 0113-KDIPT2-2.4011.706.2023.2.MK, wskazał, że:
„Z ulgi na zabytki nie skorzysta więc każdy członek spółdzielni mieszkaniowej, skoro warunkiem odliczenia wpłaty na fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej jest bycie właścicielem lub współwłaścicielem zabytku nieruchomego. Uprawnienie takie nie dotyczy członków spółdzielni mieszkaniowej, którym przysługują spółdzielcze prawa do lokalu mieszkalnego, np. typu lokatorskiego lub własnościowego. Ulga dotyczy wyłącznie osób, które mają własność lokalu znajdującego się w nieruchomości będącej zabytkiem wpisanym do rejestru zabytków w momencie ponoszenia wydatku na fundusz remontowy, co wprost wynika z art. 26hb ust. 1 pkt 1 w związku z ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.”
Literalne brzmienie przepisu art. 26hb ustawy o PIT rzeczywiście wskazuje, że prawo do skorzystania z „ulgi na zabytki” nie przysługuje osobom posiadającym spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu znajdującego się w zabytkowej nieruchomości. Mimo, że przepisy pozwalają na odliczenie od podstawy opodatkowania wpłaty na fundusz remontowy spółdzielni mieszkaniowej utworzony dla zabytku nieruchomego, to jednocześnie przepisy ograniczają prawo do ulgi do podatników będących właścicielami lub współwłaścicielami zabytkowych nieruchomości.
W mojej ocenie, różnicowanie na gruncie „ulgi na zabytki” sytuacji podatkowej wścieli lokali oraz posiadaczy spółdzielczych własnościowych praw do lokali nie jest uzasadnione, gdyż obaj podatnicy są zobowiązani do uczestniczenia w kosztach remontów nieruchomości poprzez wpłaty na fundusz remontowy spółdzielni.
Można mieć wątpliwości czy nie dochodzi do naruszenia konstytucyjnej zasady równości wynikającej z art. 32 Konstytucji RP. Zasada tai wskazuje, że wszystkie podmioty prawa charakteryzujące się daną cechą istotną w równym stopniu, powinny być traktowane równo. Zwolnienie z podatku tylko niektórych podmiotów spośród wyróżnionej grupy stanowi o naruszeniu zasady równości wobec prawa. Takie różnicowanie jest dopuszczalne tylko w uzasadnionych sytuacjach i powinno znajdować podstawę w przekonujących kryteriach. Moim zdaniem na gruncie „ulgi na zabytki” brak jest obiektywnych powodów, uzasadniających zróżnicowanie sytuacji podatkowej wścieli lokali oraz posiadaczy spółdzielczych własnościowych praw do lokali.
Ponadto ograniczenie „ulgi na zabytki” wyłącznie do właścicieli jest zabiegiem niecodziennym na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. W istocie na gruncie innych przepisów PIT spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz prawo odrębnej własności lokalu są zasadniczo traktowane analogicznie.
Przykładowo można wskazać na podatek związany z odpłatnym zbyciem nieruchomości o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o PIT. Na gruncie tego przepisu ugruntowane jest stanowisko, że przekształcenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego w odrębną własność jest jedynie zmianą formy prawnej dysponowania lokalem mieszkalnym a ustanowienie odrębnej własności lokalu mieszkalnego jest tylko inną formą własności, nie zaś nowym nabyciem i tym samym datę nabycia lokalu mieszkalnego należy utożsamiać z chwilą pierwotnego nabycia prawa do tego lokalu, tj. z datą nabycia spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.
#PIT #UlgaNaZabytki #Pałacyk+ #właściciel #prawospółdzielcze
