Jakie dane zawiera struktura JPK_KR_PD?
Lada moment podatnicy CIT zostaną objęci nowym obowiązkiem, przesyłania do urzędów skarbowych elektronicznej struktury JPK_KR_PD, czyli pliku zawierającego dane z ksiąg rachunkowych. Dla wszystkich będzie to techniczna rewolucja, wymagająca odpowiedniego przygotowania systemów księgowych i finansowych. Sprawdźmy, jakie dokładnie informacje będą musiały znaleźć się w tym pliku.
🔍 JPK_KR_PD – nowa struktura sprawozdawcza
Struktura JPK_KR_PD (czyli: Jednolity Plik Kontrolny – Księgi Rachunkowe – Podatek Dochodowy) została przygotowana przez Ministerstwo Finansów jako narzędzie do pozyskiwania danych księgowych na potrzeby:
- weryfikacji podstawy opodatkowania CIT lub PIT,
- prowadzenia kontroli podatkowej w sposób zautomatyzowany,
- zbliżenia systemu sprawozdawczości do docelowego modelu e-CIT.
Plik ten nie ogranicza się do danych ogólnych o księgach – zawiera również elementy bezpośrednio związane z rozliczeniem podatku dochodowego, w tym informacje o różnicach trwałych i przejściowych.
📊 Struktura JPK_KR_PD – 8 głównych sekcji
Plik JPK_KR_PD w wersji XML podzielony jest na osiem logicznych węzłów (części), z których każda odpowiada za inny zestaw danych.
- Nagłówek (Naglowek)
Zawiera dane techniczne dotyczące samego pliku:
- nazwę struktury i wersję,
- okres, którego dotyczy plik,
- cel złożenia (pierwszy plik lub korekta),
- identyfikator urzędu skarbowego.
- Podmiot1
Dane identyfikacyjne jednostki składającej plik:
- NIP i nazwa firmy,
- adres siedziby,
- dane kontaktowe,
- status rezydencji podatkowej,
- formę prawną działalności.
- Kontrahent (opcjonalny)
Informacje o kontrahentach ujętych w ewidencji, m.in.:
- nazwa,
- NIP (lub numer identyfikacyjny zagraniczny),
- kraj rezydencji.
Choć węzeł ten nie jest obowiązkowy, jego wykorzystanie może ułatwić interpretację zapisów księgowych przez administrację skarbową.
- ZOiS – Zestawienie Obrotów i Sald
Podstawowe dane wynikające z zestawienia obrotów i sald (syntetyczne i analityczne):
- numery kont księgowych,
- salda początkowe i końcowe,
- obroty Wn/Ma za dany okres.
To właśnie ten węzeł umożliwia fiskusowi szybki przegląd sytuacji majątkowej i finansowej jednostki.
- Dziennik
Chronologiczny rejestr wszystkich zapisów księgowych:
- numery i daty zapisów,
- opisy operacji gospodarczych,
- kwoty (w podziale na Wn/Ma),
- numeracja dzienników cząstkowych.
Zawarte tutaj dane muszą zapewniać pełną zgodność z art. 14 ustawy o rachunkowości (prowadzenie dziennika z zachowaniem chronologii i ciągłości zapisów).
- KontoZapis
Szczegółowe zapisy księgowe – odzwierciedlenie tzw. „konta księgi głównej”:
- identyfikacja konta,
- przypisanie do dziennika,
- wartość i opis zdarzenia gospodarczego.
Węzeł ten musi być spójny z informacjami zawartymi w ZOiS i dzienniku – to warunek zapewnienia tzw. śladu rewizyjnego.
- Ctrl
Dane kontrolne, czyli:
- liczba pozycji w strukturze,
- suma obrotów,
- inne pola kontrolne (zgodność techniczna).
Ten element pozwala organowi weryfikującemu szybko sprawdzić kompletność i poprawność pliku.
- RPD – Rozliczenie Podatku Dochodowego
Najbardziej oczekiwana przez organy podatkowe część struktury. Zawiera dane pozwalające na odtworzenie podstawy opodatkowania, w szczególności:
- przychody podatkowe (w podziale na źródła, np. operacyjne, finansowe),
- koszty uzyskania przychodów,
- różnice przejściowe i trwałe,
- korekty związane z leasingiem, rezerwami, amortyzacją,
- straty z lat ubiegłych,
- inne elementy wpływające na dochód do opodatkowania lub stratę.
🧠 Dlaczego to ważne z punktu widzenia podatnika?
- Zgodność z księgami rachunkowymi – dane przekazywane w JPK_KR_PD muszą wynikać bezpośrednio z ewidencji prowadzonej zgodnie z ustawą o rachunkowości.
- Odwzorowanie stanu na dzień złożenia zeznania – plik przekazywany będzie raz w roku, wraz z zeznaniem podatkowym (np. CIT-8).
- Narastający sposób prezentacji danych – dane są raportowane za cały rok obrotowy, z uwzględnieniem bilansu otwarcia.
- Elektroniczna forma ksiąg to warunek konieczny – podatnicy muszą prowadzić księgi w programie komputerowym umożliwiającym wygenerowanie pliku XML zgodnego ze strukturą XSD.
🛠 Przykładowe wyzwania wdrożeniowe
- Mapowanie planu kont – niezbędne będzie odwzorowanie lokalnych kont księgowych do kategorii wskazanych w strukturze RPD.
- Uzgodnienie danych CIT i księgowych – dane przekazywane w JPK_KR_PD muszą być spójne z tymi wykazywanymi w deklaracjach CIT-8.
- Zachowanie relacji między danymi – JPK_KR_PD zakłada istnienie powiązań między dziennikiem, kontami i zestawieniami obrotów.
- Testowanie i walidacja – wygenerowane pliki muszą być technicznie poprawne i zgodne z opublikowanym schematem XSD.
✍️ Podsumowanie
Struktura JPK_KR_PD to zaawansowane narzędzie informatyczne służące elektronizacji kontroli rozliczeń CIT i PIT. Zakres danych, jakie podatnik ma obowiązek przekazać, obejmuje nie tylko księgi rachunkowe, ale również zestawienia służące bezpośredniemu ustaleniu podstawy opodatkowania. Choć obowiązek będzie wdrażany stopniowo (w latach 2025–2027), już teraz warto rozpocząć przygotowania – zwłaszcza w zakresie konfiguracji systemów ERP i planu kont.
👉 Potrzebujesz wsparcia we wdrożeniu nowych obowiązków JPK? Napisz do nas – pomożemy przygotować się na zmiany!
