Czy koszty postępowania sądowego (koszty procesu) mogą stanowić koszty uzyskania przychodu?
Jedyną prawidłową odpowiedzią (i ulubioną wśród części prawników) jest - TO ZALEŻY.
💡A od czego TO ZALEŻY dowiemy się na przykładzie dwóch wydanych niedawno interpretacji indywidualnych.
🔥Nr 1 - interpretacja z dnia 28 czerwca 2023 r., nr 0114-KDIP2-2.4010.231.2023.1. SP.
🔸Koszty postępowania sądowego mogą stanowić podatkowy koszt uzyskania przychodu, także w sytuacji, gdy przedsiębiorca jest nimi obciążony na skutek przegranego procesu (tu przedsiębiorcą był bank w sprawie w przegranej sprawie dotyczącej kredytu frankowego).
🔸Zdaniem organu podatkowego, koszty, które musi ponieść spółka celem uregulowania kosztów procesu spełniają definicję kosztów podatkowych, tj. są definitywnie poniesione oraz są ściśle związane z prowadzoną przez spółkę działalnością gospodarczą (wynikają z konkretnego orzeczenia). Koszty takie są ponoszone w celu uzyskania przychodu, zachowania przychodu lub zabezpieczenia jego źródła (zapłata tych kosztów ma na celu utrzymanie właściwych relacji biznesowych z Klientami, zabezpieczenie pozytywnego wizerunku przedsiębiorcy oraz spełniają oczekiwania klientów).
🔸Gdyby spółka nie wykonała postanowień prawomocnych wyroków, a w konsekwencji prezentowała swoją politykę jako nieprzyjazną klientom, mogłoby to doprowadzić do utraty zarówno obecnych, jak i przyszłych klientów
🔥Nr 2 - interpretacja z dnia 29 czerwca 2023 r., nr 0112-KDIL2-2.4011.461.2023.1. KP
🔸Koszty procesu nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu.
🔸Organ podatkowy uzasadnił swoje rozstrzygnięcie wskazując na winę podatnika, która została stwierdzona prawomocnym orzeczeniem sądowym (nie zawarto ugody), co zdaniem organu podatkowego wyklucza stwierdzenie, że te koszty były ponoszone w celu osiągnięcia przychodu, zachowania przychodu lub zachowania jego źródła, a podatnik zobowiązany jest do samodzielnego ponoszenia ryzyka braku należytej staranności.
🔸Zdaniem organu podatkowego, gdyby podatnik w tej sytuacji zaliczył koszty postępowania sądowego do podatkowych kosztów uzyskania przychodu to de facto obciążyłby Skarb Państwa skutkami swojego nieudanego przedsięwzięcia gospodarczego.
🗯️Jak widać na przykładzie dwóch interpretacji indywidualnych wydanych dzień po dniu, nie ma jednoznacznej odpowiedzi, a na ocenę skutków podatkowych ma wpływ stopień przyczynienia się podatnika (winy lub niedochowania należytej staranności) do zdarzenia, które legło u podnóża sporu między stronami.
Adrian Kęmpiński
Adrian jest doradcą podatkowym i radcą prawnym. Ukończył prawo na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Z prawem podatkowym związany od 2019 roku i w tym czasie pracował dla największych kancelarii podatkowych w województwie Kujawsko – Pomorskim, w których uczestniczył w licznych projektach restrukturyzacyjnych dotyczących spółek prawa handlowego. W ramach Kancelarii LTCA uczestniczy w projektach obejmujących bieżące doradztwo podatkowe.